Veraset vergisinde ek beyan
30 Ocak 2025 Perşembe
Önceki yazımda veraset vergisinin beyanname sürelerini aktararak süresinde beyanname verilmemesinin sonuçlarını irdelemiştim. . . .
Veraset vergisinde ek beyan
HUKUKA GÖRE

Veraset vergisinde ek beyan

Bumin DOĞRUSÖZ

Önceki yazımda veraset vergisinin beyanname sürelerini aktararak süresinde beyanname verilmemesinin sonuçlarını irdelemiştim. Bu yazımda ise veraset beyannamesi süresinde verilmekle birlikte verginin konusuna giren bir kısım mal veya hakkın beyan dışı kalmış olması ve sonradan ek beyanla beyan edilmek istenilmesi halinde uygulanacak düzenlemeleri irdelemek istiyorum. 

Bu durum benim çevremde de yaşanan ve sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Aile büyükleri çeşitli sebeplerle, nerede neleri olduğunu aile bireylerine söylememeyi tercih etmekte veya çok ileri yaşlarda taşınmaz veya banka hesaplarını unutabilmektedirler. Ancak bu haller vefatlarında mirasçılarına vergi problemi yaratmaktadır. Benim arkadaş çevremde dahi aile büyüklerinin vefatında veraset vergisi yükümlülükleri tam olarak yerine getirildikten sonra bana, “Babamın meğer Çanakkale’de arsası varmış”, “Annemin meğer dedesinden kalan bir köy evinde hissesi varmış veya şu bankada meğer parası varmış” gibi yakındıkları çok olmuştur. 

Bütün bu gibi durumlar, süresinde verilmiş beyannameye ek beyanname verilmesini gerektirmektedir. 

Geçen yazımda da belirttiğim gibi; Vergi Usul Kanunu'nun veraset ve intikal vergisi uygulamasında dikkate alınacak ek sürelerle ilgili 342. maddesinde, “veraset ve intikal vergisine ilişkin mükellefiyetlerde tahakkuk işlemlerinin yapılması için beyanname verme süresinin sonundan başlayarak 15 gün bekleneceği, beyannamenin bu süre içinde verilmesi halinde vergi ziyaı olmamış sayılacağı, ayrıca mükelleflerin, kendilerine tebliğ edilmek şartıyla verilen ikinci 15 günlük ek sürede beyanda bulunmaları halinde de aynı hükmün uygulanacağı”na ilişkin düzenleme yer almıştır. Buna karşılık kanuni süresi içinde beyannamenin verilmesinden sonra beyan dışı kaldığı anlaşılan malların hangi süre içinde beyan edileceği, bu şekilde ek beyana hangi yaptırımların uygulanacağı konusunda gerek Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nda, gerekse Vergi Usul Kanunu'nda açık bir hüküm bulunmamaktadır.

Bu konuda önceleri mali idarece; Vergi Usul Kanunu'nun 342. maddesinde yer alan ek sürelerin ilk beyan için öngörüldüğü, yasal sürede beyanname verildikten sonra beyan dışı kaldığı anlaşılan malların beyanında anılan hükmün uygulanamayacağı düşüncesiyle, kanuni süresi içinde beyanname verdikten sonra beyan dışı kaldığı anlaşılan intikale konu malları ek beyanname ile beyan eden mükellefler adına vergi aslına bağlı ceza kesilmesinin gerektiği görüşü benimsenmiştir.

Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 20/b maddesinin “mükellefiyet, verilen beyannamelerde gösterilmeyen mallar ile beyanname verilmeyen hallerde, intikal eden malların idarece tespit olunduğu tarihte başlayacağına” ilişkin düzenlemesine istinaden Danıştay’ın “beyan dışı kalan mallar için de idarece yazı ile süre verilmeden ek beyanda bulunulması veya idarece yazı ile beyana çağrı yapılması suretiyle verilen 15 günlük ek sürenin sonuna kadar ek beyanname verilmesi halinde, tarh olunacak vergi üzerinden vergi ziyaı cezası kesilmemesi gerektiği” yönündeki istikrarlı kararları karşısında mali idare aktardığımız anlayışından 2000 yılında dönmüştür. 

Mali idarenin bugün de geçerli anlayışına göre; süresinde verilen beyannamede gösterilmeyen mallar ile beyanname verilmeyen hallerde mükellefiyet, intikal eden malların idarece tespit olunduğu tarihte başladığından intikale konu malların, mükellefler tarafından idarece beyana davet edilmeden kendi rızalarıyla veya beyana çağrı ile tanınan ek süre içinde ek beyanname ile beyanı halinde yapılan tarhiyat, bu mallar açısından ilk tarhiyat kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu durumda da ilk beyanda beyan dışı kalmış olup ek beyana konu edilen mallar üzerinden hesaplanan vergiden hareketle vergi ziyaı cezası kesilmemektedir.  

Veraset vergisinde uygulamalar yeterince mükellef lehine

Ancak önceki yazımda da belirttiğim gibi, vergi ziyaı cezasının kesilemeyecek olması, Vergi Usul Kanunu'nun 352. maddesine göre usulsüzlük cezası kesilmesine engel değildir.

Ek beyan üzerine ilave vergi tarhiyatının yapılmasında vergi, daha önce verilen veraset ve intikal vergisi beyannamesinde bildirilen intikale konu malların değerleri de dikkate alınarak toplam matrah üzerinden hesaplanacaktır.  

Görüldüğü gibi veraset vergisinde gerek beyan süreleri, gerek bu konudaki yasal düzenlemeler, gerekse idari anlayış ve uygulama yeterince mükellef lehinedir. (Ekonomim)
REKLAM ALANI
1- Meslek mensuplarını selamlayan MMMBD Bakırköy Şube Başkanı Hamit Gören, Konuşmalarını Yapması İçin İstanbul SMMM Odası Başkanlığına Aday Olan İrfan Demirci'ye Söz Verdi.
REKLAM ALANI
Mal ve hakların kiraya verilmesinden elde edilen gelirleri, Gelir Vergisi Kanunu, gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlıyor.
Evet, yanılmadınız, tam da tahmin ettiğiniz gibi, konu, geçmiş yıl zararlarının asgari kurumlar vergisi matrahından düşülüp düşülemeyeceği ile ilgili.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/A maddesine göre, basit usule tabi mükelleflerin ticari kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir. . . .
Kayıt dışı ekonomi nedir? Ülke ekomisi üzerinde, yaratmış olduğu olumsuzlukları, etkileri ve sonuçları hakkında bir değerlendirme yapmak istedim.
Yılın başından bu yana, sadece İstanbul ve Ankara’da sahte alkolden hayatını kaybedenlerin sayısı 103’e çıktı.
İnsanlığın en önemli ve öncelikli sağlık sorunu olan, Geleceğimizin ve neslimizin düşmanı olan, Gezegenimizde bulunan tüm canlıları yok eden,
6 Şubat 2023'te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen dört il ve iki ilçedeki mükelleflerin, yapılandırma başvuru ile . . .
İstihdamın artırılması, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesi, işsizliğin azaltılması ve özel politika gerektiren grupların işgücü . . . . .
Bilindiği üzere; Gelir Vergisi Kanunun 75. Maddesinin 2 inci fıkrasının 1 nolu bendindeki parantez içi hüküm uyarınca “Sermaye Piyasası . . . .
Şubat ayı soğuklarla birlikte geldi. Aynı zamanda değerli konutlar vergisinin beyan dönemini de getirdi. Yılda bir kez karşımıza çıktığı için . . . . .
Birçok şirketin kurumsallaşmaması veya yanlış kurumsallaşması sonucu yönetilemez duruma gelmesi son zaman­larda sıkça karşılaştığımız . . .
Sermaye şirketlerinin nakit sermaye artırımlarında faiz indirimiyle ilgili çok makale yazdığımın ve siz okurları sıkmış olabileceğimin . . . .
Transfer Fiyatlaması İncele­me Grubu dağıtıldıktan son­ra, uzunca bir süredir sadece bu konu odaklı veya ağırlıklı incele­meler görmüyorduk.
Çalışanlar en az bir yıllık çalışması olması şartı ile çalıştıkları yıl, ay ve güne göre kendi arzu ve isteği dışında iş­ten çıkartıldıklarında ya da . . . .
5597 sayılı Kanunla düzenlenen yurt dışına çıkış harcına ilişkin açıklamaların yer aldığı Rehber yayınlanarak kullanıma sunulmuştur.
Sosyal İçerik Üreticiliği, İnternet ve Benzeri Elektronik Ortamlar Üzerinden Sunulan Hizmetler ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama . . . .
6/2/2023 Tarihinde Kahramanmaraş İlinde Meydana Gelen Depremler Nedeniyle Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş Ve Malatya İlleri İle . . . .
Gazetemizde 18 Eylül 2024 tarihinde yayınlanan “Taşınmaz değerlemesi tartışması Danıştay’a taşındı!” başlıklı köşe yazımızda;