Kurumlar vergisi beyan dönemi iki gün sonra bitiyor. Beyan döneminin bitmesi ve seçim ortamı nedeniyle bir süre önemli vergi düzenlemelerinin olmayacağı varsayımıyla, nispeten daha rahat bir döneme giriyoruz. Olmaz ama yoğunluğun az da olsa bitmesi nedeniyle rehavete kapılabilecekler için mayıs ayında yapılması gereken iş ve işlemleri hatırlatmakta yarar var diye düşündüm. İşte mayıs ayı yükümlülüklerinden özellikli olanların listesi.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve bu Kanun’un verdiği yetkiye dayanılarak çıkartılan Doğrudan Yabancı Yatırımcılar Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nde yapılan düzenlemeler çerçevesinde, yıllık bazda ve her yılın mayıs ayı sonuna kadar;

- Kapsamdaki şirket ve şubeler, sermaye ve faaliyetlerine ilişkin olarak, Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sisteminde (E-TUYS) yer alan Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formundaki alanları kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlamak,

- İrtibat büroları, geçmiş yıl faaliyetlerine ilişkin, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formunu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne göndermek, zorundalar.

Yönetmelikte, faaliyette bulunan irtibat bürolarının bildirimi yapmamaları durumunda, süre uzatma taleplerinin değerlendirmeye alınmayacağı ve faaliyet izinlerinin de re’sen iptal edilebileceği hükmü var. Önemli bir yaptırım. Diğer şirket ve şubelerin bildirim yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda uygulanacak bir müeyyideye yer verilmemiş. Ancak bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi yine de atlanmamalı, mutlaka bir yerde etkisi görülebilir.

Yatırım indirimine son verileli çok oldu ama geçmişten gelen haklar nedeniyle gittikçe azalan tutarda da olsa yatırım indirimi istisnasından yararlananlar var.

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61. maddesi kapsamında Nisan ayında verilen beyannamede bu istisnadan yararlanan kurumların, kâr dağıtımı yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın, yararlandıkları tutar üzerinden %19,8 oranıyla hesapladıkları stopajı, 26 Mayıs akşamına kadar beyan etmeleri ve ödemeleri gerekiyor.

Harçlar Kanunu gereği, bağımsız denetim kuruluşları yetkilendirme belgeleri, elektrik üretim faaliyetinde bulunan kurumlar ise elektrik üretim lisansı için harç ödemekteler.

Denetim kuruluşlarının yetkilendirme belgeleri ilk alındığı yıl maktu harca, sonraki yıllarda ise kanunla belirlenen tutardan az olmamak koşuluyla, nispi harca tabi. Nispi harcın matrahı, denetim faaliyetlerinden elde edilen gayrisafi iş hasılatı. Nispi harcın, kurumlar vergisi beyannamesi verme süresi içinde verilen bildirim üzerine tahakkuk ettirilmesi ve mayıs ayı içinde ödenmesi gerekiyor.

Elektrik üretim şirketlerinin üretim lisansı harcı ise kanunla tanımlanan bir önceki yıl gayri safi iş hasılatı üzerinden hesaplanıyor, kurumlar vergisi beyanname verme süresi içinde verilen bildirim üzerine tahakkuk ettiriliyor ve mayıs ayı içinde ödeniyor.

Emlak vergisinin ilk taksitinin mayıs, ikinci taksitinin ise kasım ayı içinde ödenmesi gerekiyor.

İş yerleri için ödenmesi gereken çevre temizlik vergisinin ödeme zamanı da emlak vergisiyle aynı. Konutlar için çevre temizlik vergisi su faturasının içinde tahsil ediliyor. Ayrıca bir ödeme yok.

Vergi Usul Kanunu’nun 5. maddesi gereği, vergi levhalarının mayıs ayı sonuna kadar yazdırılması gerekiyor.

Elektronik ortamda alınan vergi levhalarının vergi dairesine veya meslek mensuplarına onaylattırılmasına gerek yok. İnternet Vergi Dairesi’nden çıktı olarak alınması ve istendiğinde ibraz edilmek üzere işyerlerinde bulundurulması yeterli.

Vergi levhasının alınmaması ve istendiğinde ibraz edilmemesi durumunda özel usulsüzlük cezası kesiliyor. Bu tutar 2023 yılı için 1.100 lira.

Af kanunundan yararlanmak yükümlülük değil ama 7440 sayılı Kanun kapsamında yararlanılabilecek olanaklara ilişkin mayıs ayı takvimini de ana unsurlar itibariyle hatırlatayım. Mayıs ayı sonuna kadar aşağıdaki işlemlerin yapılması mümkün.

- Kesinleşmiş ve kesinleşmemiş vergi borçlarının yapılandırılması başvurusu.

- Matrah ve vergi artırımı.

- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine teçhizat ve demirbaşların bildirimi ve kayda alınması.

- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlardan çıkartılması.

- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcutlarının beyan edilmesi ve kayıtların düzeltilmesi.

- Kayıtlarda olduğu halde işletmede bulunmayan ortaklardan alacaklar ile ortaklara borçlar arasındaki net alacak tutarının beyan edilmesi ve kayıtların düzeltilmesi.(Ekonomim)