Bir çok okuyucunun yazının başlığını okuyun­ca, “kira gelirinden de zarar olur mu” diye sorduğunuzu duyar gibi olduğumu belirtmek is­terim. Vergi sistemimizde gelir vergisi kanununa göre kiradan elde edilen gelir, “Gayrimenkul Ser­maye İradı” olarak vergilenir.

İrat ise gerek men­kul, gerekse gayrimenkul sermayeye dayanan bunlardan elde edilen gelirler (faiz, kira, katılım payı, nema, temettü ve benzeri) olarak tanımla­nabilir yani irat pozitif karakterli bir kavram olup zararı içermemektedir. Her ne kadar gayrimen­kul sermaye iratları gelir karakterli bir kavram olsa da kira geliri elde mükellefler de zarar ede­bilirler ve bu zararlarını da kanunda yazılı şartlar dahilinde diğer gelirlerinden mahsup edebilirler.

Kira gelirinin vergilendirilmesinde, elde edi­len gelirin safi tutarı iki farklı şekilde tespit edilebilmektedir.

Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, gerçek giderlere karşılık olmak üzere hasılatla­rından %15’ini götürü olarak indirebilirler. Kira geliri elde edip de konut istisnasından yararla­nabilecek mükellefler için götürü gider, istisna düşüldükten sonra bulunan tutar üzerinden he­saplanır.

Gerçek gider yönteminin seçilmesi halinde ise gayrisafi hasılattan Gelir Vergisi Kanununun 74 üncü maddesinde yazılı giderler indirilir ve bu giderler, elde edilen kira gelirinden fazla ise kira geliri elde edenler açısından zarar doğabilir. Kira gelirlerinin beyanında gerçek giderler özetle aşa­ğıdaki gibidir.

Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapı­lan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenku­lün iktisap yılından itibaren beş yıl süre ile ikti­sap bedelinin % 5'i

Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya verenler tara­fından ödenmiş olmak şartıyla belediyelere öde­nen harcamalara iştirak payları;

Kiraya verilen mal ve haklar için ayrılan ile ki­raya veren tarafından yapılan ve gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar

Kiraladıkları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler;

Gerçek gider yöntemini seçen mükelleflerin bu giderlerden doğan zararı indirim olarak kabul edilmekte ancak bunun iki istisnası var.

Sahibi bulundukları konutları kiraya verenle­rin, kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedellerini indirim konusu yapmaları duru­munda bir zarar doğar ise bu zarar gelecek yıllar­da elde edilen gayrimenkul sermaye iradından in­dirim konusu yapılamayacaktır.

Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimen­kule ait hasılattan, indirim konusu yapılan iktisap bedelinin %5’i oranındaki tutarın indirilemeyen kısmı, da zarar olarak dikkate alınamayacaktır.

Gerçek gider yönteminde gider fazlalığı sayı­lan ve gelecek dönemlere aktarılan zarar, mükel­leflerin diğer gelir unsurlarından indirilebilir ve beş yılı geçmemek üzere gelecek yıllarda elde edi­len kira gelirlerinden mahsup edilebilir. Bu nok­tada mükelleflerin gerçek gider veya götürü gider yöntemini seçerken bu ayrıntıyı dikkate almaları önemlidir.(Dünya)